Kainatdakı ən böyük enerji partlamaları olaraq bilinən Supernovalar Günəşdən daha böyük ulduzların həyatlarını sonlandırıb partlaması nəticəsində ortaya çıxır.Günəşdən yüz milyonlarla dəfə daha parlaq olan ulduzların nüvələrindəki yanacağı bitirmələri ulduzun partlamasına səbəb olaraq,kainatdakı ən möhtəşəm hadiəsələrdən birini yaradır.Plazma halında olan ulduzun supernovaya çevrilməsi bəzən həftələr,bəzən də aylar çəkə bilər.Supernovanın sönərkən ətrafa yaydığı enerji isə Günəşin hətta milyardlarla ildə yaradacağı enerjidən də çox ola bilər.
Supernovalar kainatda çox böyük bir hadiəsnin reallaşmasına təkan verir.Belə ki,bu hadisə gerçəkləşərkən kosmosa maddə yayılır.Bu səbəbdən də kosmosda maddələrin bir yerdən başqa yerə daşınmasını həyata keçirən ən böyük qüvvənin də elə məhz supernova olduğunu qeyd etmək lazımdır.Beləliklə də ulduzun nüvəsindəki fərqli atomlar fəzaya yayılaraq maddə çeşidliliyinin artmasına səbəb olar.Bunun nəticəsində də yayılmış maddələrdən milyon illər ərzində ulduzlar yaranır.Yəni bir ulduzun məhv olmasından başqa bir ulduz doğulur.Bizim daxil olduğumuz Günəş sisteminin də ömrünü tamamlayan ulduzların supernovalarından kosmosa yayılan maddələrin sayəsində yarandığı təxmin edilir.
2006-cı ildə P.Mondol və R.Quimby tərəfindən kəşf edilən və SN2006 GY adı verilən supernova,bəşər tarxinin görə bildiyi ən böyük supernova olaraq qeydə alınmışdır.Bu supernovanın ortaya çıxartdığı NGC 1260 qalaktikası dünyamızdan təxminən 238milyon işıq ili uzaqlıqdadır.Yəni dünyadan işıq sürəti ilə hərəkət edən bir kosmik gəmi bu qalaktikaya 238milyon il sonra çatacaqdır.Bu supernovadan çıxan işıq dünyaya 238milyon ilə çatdığından,əslində alimlər bu Supernovanın,yəni SN2006 GY supernovasının əslində 238milyon il bundan əvvəlki halını görmüşdülər.[İşıq sürəti haqqında http://elm-qurdu.blogspot.com/2013/12/isq-ili-ndir.html məqaləmizdən oxuya bilərsiniz]
0 yorum:
Yorum Gönder