İşıq sürəti yanlış hesablana bilər

Maryland Universitetindən fizik Ceyms Franson, işıq sürətinin düşünüldüyündən daha yavaş olduğunu göstərib. New Journal of Physics jurnalında nəşr olunan araşdırmada bildirilir ki, nisbilik nəzəriyyəsində təsvir edilən işıq sürətinin daha yavaş olması bir çox tənliyi dəyişdirə biləcək bir faktordur. Nisbilik nəzəriyyəsi vakuum içində işıq sürətini 299,792,458 metr/san olaraq təyin edir. Bəs Eynşteynin məşhur E = mc2 teoreminə görə olduqca əhəmiyyət daşıyan işıq sürəti, yanlış hesablandıysa? Franson'ın arqumentləri 1987-ci ilin fevralında partlayan komet SN 1987A'nın müşahidələrinə əsaslanır. Bu partlayışdan sonra Dünyaya çatan foton və neytrinlərdə problem müəyyən olunub. Hissəciklərin dünyaya 4,7 saat gec çatdığı aydın oldu. Elm adamları bunun, fərqli mənbələrdən gələn fotonlardan qaynaqlandığını düşündülər. Yaxşı, ya elə deyilsə? Franson işığın vakuum polarizasiyası adı verilən bir xüsusiyyəti səbəbilə yavaşlaya biləcəyini düşünür. Foton, pozitron və elektrona ayrılaraq çox qısa zamanda yenidən fotona çevrilə bilir. Bu səbəblə cazibə fərqi meydana gələrək, hissəcik, cütləri arasında təkrar birləşərkən kiçik bir enerji təsiri meydana gələ bilir. Məhz bu səbəblə də işıq yavaşlaya bilir. Əgər bu tərz birləşmələr 168,000 işıq ili ərzində bir neçə dəfə meydana gələrsə, SN 1987A 'dan gələn işığın 4,7 saat gecikməsi mümkündür. Franson'un fikirləri bilinən həqiqətləri tərsinə çevirə bilər.

İşığın spektra ayrılması

Bu səbəblə kosmik nəzəriyyələr üçün dəyişməz qəbul edilən vahidlərdən istifadə edildiyi üçün bütün hesablamalar təməldən səhv olacaq. Məsələn Günəşdən gələn enerji bizə, düşünüldüyündən daha gec gələ bilər. Ya da 12 milyon işıq ili uzaqlıqdakı Messier 81 qalaktikasının işığı, hesablandığında əslində 2 həftə daha gec gələ bilər. Iddialar həqiqətən də sarsıdıcıdır. Nəticədə göy cisimlərindən qalaktikalara,kosmik məsafələrdən tutmuş zamanda səyahətə qədər bir çox astrofizik hesablamaları yanlış ola bilər.İşıq sürətinin düşünüldüyündən daha yavaş olması hərhalda hələ də bəzi sirrləri bilmədiyimizi göstərir.